Làm sao để nhận diện bệnh trầm cảm ở trẻ nhỏ? | Safe and Sound

Trầm cảm không chỉ là vấn đề của người lớn; trẻ nhỏ cũng có thể gặp phải tình trạng này. Tuy nhiên, việc nhận diện bệnh trầm cảm ở trẻ nhỏ thường khó khăn hơn vì các triệu chứng có thể khác biệt và dễ bị bỏ qua. Hiểu rõ những dấu hiệu của trầm cảm ở trẻ nhỏ là điều cần thiết để cha mẹ và người chăm sóc có thể tìm kiếm sự trợ giúp từ chuyên gia tâm lý kịp thời.

Phí Thuỳ Linh | Cử nhân Y tế Công cộng – Ứng dụng chăm sóc sức khỏe tinh thần Safe and Sound

Viện Ứng Dụng Công Nghệ Y Tế

1. Dấu hiệu trầm cảm ở trẻ nhỏ

Ảnh 1: Trẻ thường xuyên cảm thấy buồn bã

Trẻ nhỏ có thể không có khả năng diễn đạt những cảm xúc phức tạp như người lớn, do đó, các triệu chứng trầm cảm có thể biểu hiện qua hành vi và thay đổi trong thói quen hàng ngày. Dưới đây là những dấu hiệu thường gặp ở trẻ nhỏ:

Buồn bã kéo dài: Trẻ thường xuyên cảm thấy buồn bã hoặc khóc lóc mà không rõ lý do. Sự buồn bã này không phải chỉ là phản ứng tạm thời trước một sự kiện tiêu cực mà có thể kéo dài trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng.

Mất hứng thú với các hoạt động yêu thích: Trẻ có thể không còn hứng thú với những trò chơi, hoạt động mà trước đây chúng từng yêu thích. Điều này bao gồm cả việc không muốn gặp gỡ bạn bè hay tham gia các hoạt động ngoài trời.

Thay đổi thói quen ăn uống: Trẻ có thể ăn ít hơn hoặc nhiều hơn bình thường. Điều này có thể dẫn đến sự thay đổi đáng kể về cân nặng, đặc biệt là giảm cân không rõ nguyên nhân.

Thay đổi giấc ngủ: Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ, thường xuyên tỉnh giấc giữa đêm hoặc ngược lại, ngủ quá nhiều. Giấc ngủ không đủ chất lượng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng trầm cảm.

Mệt mỏi và thiếu năng lượng: Trẻ nhỏ bị trầm cảm thường cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng và không có hứng thú tham gia vào các hoạt động thường ngày.

Hành vi bực bội, cáu gắt: Trẻ có thể trở nên dễ cáu kỉnh, bực bội hơn bình thường, thậm chí có những hành vi bạo lực hoặc khó kiểm soát cảm xúc.

Khó tập trung: Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc tập trung vào bài học hoặc các hoạt động khác, dễ quên hoặc không hoàn thành công việc.

Tự thu mình và cô lập: Trẻ có thể rút lui khỏi các mối quan hệ xã hội, không muốn giao tiếp hoặc chia sẻ cảm xúc với người khác.

Ảnh 2: Trẻ không muốn chia sẻ cảm xúc với người khác.

Suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử: Dù hiếm gặp ở trẻ nhỏ, nhưng một số trẻ có thể có những suy nghĩ tiêu cực về cái chết hoặc tự tử. Đây là dấu hiệu cực kỳ nghiêm trọng và cần sự can thiệp ngay lập tức từ chuyên gia tâm lý.

2. Tầm quan trọng của việc can thiệp sớm

Việc nhận diện sớm các triệu chứng trầm cảm ở trẻ nhỏ là cực kỳ quan trọng. Trẻ nhỏ thường không hiểu rõ cảm xúc của mình và có thể không biết cách diễn đạt những gì chúng đang trải qua. Chính vì vậy, người lớn xung quanh trẻ cần chú ý đến những thay đổi trong hành vi và cảm xúc của trẻ.

Chuyên gia tâm lý có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị trầm cảm ở trẻ nhỏ. Họ có thể giúp trẻ hiểu và diễn đạt cảm xúc của mình, cung cấp các phương pháp trị liệu phù hợp để giảm thiểu tác động của trầm cảm lên cuộc sống của trẻ.

3. Các phương pháp hỗ trợ trẻ nhỏ bị trầm cảm

Nếu nhận thấy trẻ có các dấu hiệu của trầm cảm, việc tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Bên cạnh đó, có một số phương pháp hỗ trợ khác mà gia đình có thể áp dụng:

Xây dựng một môi trường an toàn và yêu thương: Trẻ cần cảm thấy rằng chúng được yêu thương và chấp nhận trong môi trường gia đình. Cha mẹ nên tạo điều kiện để trẻ có thể nói ra những cảm xúc của mình mà không sợ bị phán xét.

Ảnh 3: Trẻ cần cảm thấy được yêu thương trong gia đình

Thực hiện các hoạt động giúp trẻ thư giãn: Đưa trẻ tham gia vào các hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đi dạo, chơi thể thao, hoặc tham gia các lớp học nghệ thuật có thể giúp giảm bớt căng thẳng và cải thiện tâm trạng.

Tham gia trị liệu tâm lý: Trị liệu tâm lý là một phần quan trọng trong quá trình điều trị trầm cảm ở trẻ nhỏ. Chuyên gia tâm lý có thể sử dụng các phương pháp trị liệu như trò chuyện, trò chơi trị liệu hoặc trị liệu hành vi nhận thức để giúp trẻ vượt qua trầm cảm, cân bằng cảm xúc.

4. Khi nào cần tìm đến chuyên gia tâm lý?

Nếu các triệu chứng trầm cảm ở trẻ kéo dài hơn hai tuần và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, đó là lúc cần phải tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần. Họ sẽ đánh giá tình trạng của trẻ và đưa ra các phương án điều trị phù hợp. Trong nhiều trường hợp, việc can thiệp sớm từ chuyên gia tâm lý có thể giúp trẻ nhanh chóng hồi phục và trở lại cuộc sống bình thường.

Ngoài ra, nếu trẻ có những cảm xúc tiêu cực hay suy nghĩ tiêu cực về cái chết hoặc tự tử, cần phải ngay lập tức liên hệ với chuyên gia tâm lý hoặc các dịch vụ khẩn cấp để đảm bảo an toàn cho trẻ.

Trầm cảm ở trẻ nhỏ là một tình trạng nghiêm trọng nhưng có thể điều trị nếu được phát hiện sớm. Cha mẹ và người chăm sóc cần chú ý đến những dấu hiệu bất thường trong hành vi và cảm xúc của trẻ để có thể can thiệp kịp thời. Chuyên gia tâm lý là nguồn hỗ trợ quan trọng, giúp trẻ vượt qua khó khăn và phục hồi tinh thần một cách tốt nhất. Hãy luôn lắng nghe và quan tâm đến trẻ nhỏ để đảm bảo rằng chúng luôn được sống trong một môi trường an toàn, yêu thương và đầy sự quan tâm.

Với sự phối hợp giữa Bác sĩ Tâm thần -  Chuyên gia tâm lý và ứng dụng Công nghệ trong chăm sóc sức khỏe tinh thần, dịch vụ tư vấn/tham vấn Safe and Sound tự hào tiên phong hỗ trợ bạn “Tự phát hiện sớm - Sơ cứu cảm xúc tức thời - Hỗ trợ đồng hành dài hạn”.

Nếu bạn nghi ngờ mình gặp vấn đề tâm lý, hoặc muốn biết thêm thông tin về dịch vụ tham vấn - tư vấn tâm lý, bạn có thể liên hệ tới HOTLINE 0964 778 911 (Điện thoại/Zalo, 24/7) để được giải đáp và hỗ trợ trong thời gian sớm nhất! 

CÁCH THỨC ĐẶT LỊCH HẸN tham vấn/tư vấn trực tuyến hoặc trực tiếp với chuyên gia

• Tại Fanpage Bác sĩ tâm lý SNS
• Hoặc tải và đặt lịch tham vấn trên ứng dụng Safe and Sound để quản lý và theo dõi lịch mọi lúc, mọi nơi 

Safe and Sound - thuộc Viện Ứng dụng Công nghệ Y tế (IMT)

Xem thêm:

Lợi ích và công dụng của trị liệu bằng âm nhạc cho người trầm cảm

12 lầm tưởng về trầm cảm có thể bạn cũng đang nghĩ vậy! (Phần 1)

Cùng bác sĩ tâm lý lắng nghe con: Hiểu về trầm cảm tuổi dậy thì